Havaların soğumasıyla beraber bağışıklık sistemi olumsuz etkilenmekte ve üst
solunum yolu hastalıkları, soğuk algınlığı, nezle, grip gibi hastalıkların görülme sıklığı
artmaktadır. Bağışıklık sisteminin azalmasıyla artan hastalıklara karşı geleneksel içecekler
üst sıralardaki yerini alır. Bu dönemde yeterli ve dengeli beslenmeyle güçlendireceğimiz
bağışıklık sistemine ek olarak imdadımıza yetişen, içimizi ısıtan, bize birbirinden güzel
renklerle şifa getiren bitki çayları baş tacımız olur. Şifa kaynağı bitki çayları diyoruz ancak
faydaları ve zararları konusunda bilgilerimiz yeterli mi? Bitki çaylarında da miktar ve özel
durumlar oldukça önem arz eder. Düzenli olarak tüketildiğinde pek çok faydası kanıtlanmış
bitki çaylarının aşırı tüketimi sağlığa zarar verebilmektedir. Bitki çayı tüketmeden önce içeriği
araştırılmalı ve yaş grubu, ergenlik, hamilelik gibi özel durumlar da göz önünde
bulundurulmalıdır. Örneğin; hamilelik döneminde kafein içermeyen çaylar, emziklik
döneminde anne sütü arttırıcı çaylar, ergenlik döneminde ise vitamin ve mineral içeriği
yüksek olan çayların tüketilmesi doğru olacaktır. Birazcık bitki çaylarımızı inceleyelim mi?
YEŞİLÇAY: Güçlü bir antioksidan kaynağı olan yeşilçay kansere karşı koruyucu etki gösterir.
Kötü kolesterolü düşürüp kan basıncını dengeleyerek kalp sağlığını korur. Diş sağlığını korur,
bağışıklık sistemini güçlendirir, yaşlanmaya karşı etki gösterir. En önemlisi ise içeriğindeki
epigallokateşin gallat sayesinde metabolizmayı hızlandırarak kilo vermeye yardımcı olur.
Günlük 1-2 fincan yeşilçay tüketimi idealdir.
KUŞBURNU: C vitamini en yüksek besinlerden biri olan kuşburnu bağışıklık sistemini korur
ve güçlendirir. B vitaminleri, potasyum, sodyum, kalsiyum, magnezyum gibi minerallerden
zengindir. Soğuk algınlığı, nezle, grip ve romatizma gibi hastalıklarda etkilidir. Fakat fazla
tüketimi kaşıntı, kızarıklık gibi alerjik reaksiyonlara, ağız içi mukozada tahrişe yol açabilir.
PAPATYA: Rahatlatıcı etkisiyle uykuya geçişi kolaylaştırır. Adet dönemi kasılmalarına, stres
ve kaygıya, deri problemlerine, alerjik durumlara, bağırsak sorunlarına iyi gelirken bağışıklık
sisteminin güçlenmesine de yardımcı olur. Fakat sinir sistemi üzerindeki etkilerinden dolayı
epilepsi gibi nörolojik hastalıklarda önerilmez.
KEKİK: Öksürük, hazımsızlık, boğaz ağrısı, soğuk algınlığı, stres ve baş ağrısı gibi birçok
rahatsızlıkta etkilidir. Fakat tansiyonu düşürücü etkisinden dolayı ilaç kullanan hipertansif
bireylerde olumsuz etkilere sebep olabilir.
MATE: Günden güne popülerliği artan mate çayı kafein içeriğiyle metabolizmayı
hızlandırarak kilo kaybında etkilidir. Terlemeye ve ödem atmaya yardımcıdır. Ancak kalp
damar hastalıklarında ve yüksek tansiyonda kullanılması önerilmemektedir.
REZENE: Emzirme döneminde anne sütü arttırıcı etki gösterir. Sindirim sistemi şikâyetlerini
IHLAMUR: Buharı burun tıkanıklığını açmaya, çayı ise boğaz ağrısını, öksürüğü azaltmaya
yardımcı olur. Ağrı ve iltihap giderilmesinde de kullanılabilir.
MELİSA: Stresi azaltır. Sindirim sorunlarını yatıştırır.
ADAÇAYI: Üst solunum yolu enfeksiyonlarında ve gribe bağlı mide sorunlarında
kullanılabilir.
ZENCEFİL: Manganez, magnezyum, fosfor, kalsiyum C vitamini ve demir bakımından
zengindir. Soğuk algınlığı ve öksürükte oldukça etkilidir. Sindirim sistemini rahatlatarak
hazımsızlık ve bulantı gibi mide rahatsızlıklarına da iyi gelir.
NANE ÇAYI: Mentol içeriği sayesinde boğaz ağrısı, bulantı, burun tıkanıklığı gibi durumlarda
etkilidir.
Sonuçta Paracelcus’un dediği gibi “İlaçla zehir arasındaki tek fark dozdur.”