Diyet yapıyorsunuz fakat kilo veremiyorsunuz, çevrenizdeki kişiler sizden daha fazla
yemek yediği halde sizden çok daha zayıf, arkadaşınızla aynı anda diyete başladınız fakat
sizden daha hızlı kilo veriyor ya da su içsem yarıyor gibi düşünceler içindeyseniz eğer
hepsinin ortak noktası metabolizma hızıdır. Nedir bu metabolizma?
Metabolizma canlının yaşamını sürdürebilmesi için gerekli tüm kimyasal
tepkimelerdir. Genel olarak söylemek gerekirse vücudun alınan kaloriyi enerjiye
dönüştürmesidir. Metabolizma hızı kişiden kişiye değişir ve pek çok faktörün etkisi altındadır.
Yaş, cinsiyet, hastalıklar, genetik, vücut yağ ve kas oranı, hamilelik, menopoz gibi dönemler,
uzun süreler aç kalmak, stres, uyku düzeni gibi durumlar metabolizma hızını etkilemektedir.
Örneğin: çocukların, erkeklerin, protein ağırlıklı beslenenlerin metabolizmaları yüksektir. Peki,
nasıl oluyor da metabolizmalar yavaşlıyor. Genellikle doğru bilinen yanlış uygulamalarla
metabolizmalarımız zarar görüyor ve yavaşlamaya başlıyor. Bu yanlışlar kilo kabını
engellemekle beraber kilo almaya yatkınlığımızı da artırıyor ve kronik hastalıklarda sırayla
kapıya diziliyor.
Metabolizmayı yavaşlatan hatalar:
-Düşük kalorili beslenmek: Kilo kaybı için belli bir miktar kalori kısıtlaması gereklidir ancak
bazal metabolizma hızının altında kalori alımında metabolizmamız yavaşlayarak kendini
korumaya alıyor. Danışanlarımın çoğu çok az yemek yiyorum fakat zayıflayamıyorum der
genelde. İşte doğru bilinen yanlış tamda burasıdır. Metabolizmanın hızlı çalışması için gün
içerisinde gerekli olan enerjiyi mutlaka almanız gerekiyor. Şok diyetler, düşük kalorili diyetler,
karbonhidratsız diyetler vs. kilo kaybından ziyade metabolizmanıza zarar veriyor.
-Yetersiz protein alımı: Farklı besin öğeleri, farklı metabolik yollardan geçer vücutta.
Besinlerin metabolize olması sırasında harcattığı enerjiye besinlerin termik etkisi denir.
Proteinlerin termik etkisi karbonhidrat ve yağlardan daha yüksektir. Proteinler
metabolizmayı %20-30, karbonhidratlar %5-10, yağlar %3-5 oranında hızlandırmaktadır. Gün
içerisinde bireyin yeteri miktarda protein alması bu noktada oldukça önemlidir.
-Hareketsiz yaşam: Çalışma saatlerinin uzunluğu gün içerisinde sizleri kısıtlar bu kısıtlılıkta
metabolizmanızı yavaşlatmaktadır. Gün içerisinde yapılan egzersizler metabolizmanızı
hızlandırarak yağ yakımınızı artıracaktır.
-Şekerli içecek tüketimi: Şekerli içeceklerin tüketilmesi yapacağınız en kötü şeylerden biridir.
Asitli ve şekerli içeceklerin fazla miktarda tüketimi insülin direnci, diyabet ve obezite ile
ilişkilendirilmektedir. Yüksek miktarda şeker ve şekerli içeceklerin tüketilmesi metabolizma
hızını yavaşlatmaktadır.
-Yetersiz uyku: Kaliteli uyku sağlık açısından çok önemlidir. Kalitesiz ve az uyku kalp
hastalıkları, diyabet ve depresyon görülme riskini arttırır. Bunların yanında metabolizma
hızını da yavaşlatmaktadır. En az 7 saat kaliteli uykusu hem sağlığımız hem de
metabolizmamız için çok önemlidir.
-Su: Kilo vermenin en temel ilkesidir yeteri miktarda su tüketimi. Bununda temeli su
tüketiminin metabolizmayı hızlandırıcı etkisinden kaynaklıdır.
Metabolizmayı Hızlandıran Doğrular:
-Günde 2,5–3 lt su içmeye özen gösterin. Su kaybı metabolizmanızı yavaşlatacaktır.
-Öğün atlamamaya özen gösterin. Özellikle sabah kahvaltılarınızı önemseyin.
-Herhangi bir rahatsızlığınız yoksa kırmızıbiber, kimyon, pul biber ve karabiber gibi baharatlı
yiyecekler tüketin. Böylelikle metabolizma hızınız yaklaşık %20 oranında artacaktır.
-Gün içerisinde aktif bir birey olmaya özen gösterin. Fiziksel aktivitenizin artması
metabolizma hızınızı artıracaktır.
-Yeterli ve dengeli beslenin. Vücudunuzu dengede tutup metabolizmayı hızlandırabilirsiniz.
-Günde 2 fincan Türk kahvesi veya yeşil çay tüketmek metabolizmanızı hızlandıracaktır.